Etappe – 2 Brabants Vennenpad
Boxtel – Sint Oedenrode
De Brabantse plaats Boxtel ligt aan de bekende Dommel midden in het Landschap Het Groene Woud. De Boxtelse geschiedenis gaat terug tot ongeveer het begin van de elfde eeuw. Hoogstwaarschijnlijk werden de gebieden hier rondom de Dommel al eerder bewoond. Prachtige historische verhalen vertellen over de heerlijkheid Boxtel, het Heilige Bloedwonder en hét symbool van Boxtel, de reus Jâs de Keienstamper .
Vanaf het station Boxtel gaat de wandeling eerst richting kasteel Stapelen.
Voor het eerst werd Kasteel Stapelen genoemd rond 1300. De naam komt waarschijnlijk van het woord ‘Stapel’ dat betekende ‘hooggelegen plaats’. Willem van Boxtel kreeg het als beloning voor zijn dappere optreden in de slag bij Woeringen. De zuidkant, links van het poortgebouw, heette het ‘Princekwartier’ en beschikte over een ‘leenzaal’ en een kapel. De noordkant was in gebruik door de rentmeester en het oude koetshuis was waarschijnlijk in gebruik als ‘gevangenhuys’. De kapel wordt in de volksmond ook nog wel de Heilig Bloed kapel genoemd vanwege het bloedwonder dat zich hier in 1380 zou hebben voltrokken.
Meer informatie over kasteel Stapelen kunt u hier vinden.
Na kasteel Stapelen maken we een kleine rondwandeling door het centrum van Boxtel.
Sint-Lucas is een Nederlandse kunstschool te Eindhoven en Boxtel met opleidingen gericht op de creatief-technische sector.
Sint-Petrus basiliek
De Sint-Petrusbasiliek te Boxtel is een laatgotische kruiskerk die gebouwd is in de 15e en 16e eeuw.
Naast de grote basiliek staat een kleine protestantse kerk..
Nadat de katholieken eind 18e eeuw hun kerken weer terugkregen, kwamen de hervormden zonder kerkgebouw te zitten. Er zijn toen diverse zogeheten Napoleonskerken gebouwd, en die in Boxtel is er een van. Hij werd gebouwd in 1812 naar ontwerp van Hendrik Verhees. Het kerkje staat niet ver verwijderd van de Sint-Petrusbasiliek. Het is een eenvoudig bakstenen zaalkerkje met langwerpig-achtkante plattegrond. Kenmerkend zijn de geblokte pilasters. Op het met leien bedekte dak bevindt zich een dakruiter. Boven de ingang werd een gevelsteen aangebracht met in vergulde letters de tekst: Een vaste burcht is onze God, een toevlucht voor de zijnen. De kerk bezit een 17e-eeuwse preekstoel.
Brouwerij Het Anker.
Het Anker was een huisbrouwerij. Ze brouwden voor derden en hadden geen eigen verkooppunt. Ook particulieren konden hun eigen graan tot bier laten brouwen. In het midden van de negentiende eeuw was er een wijnkoperij gevestigd. Het Anker (zie de gevelsteen) is een wijnmaat, 37½ liter) en werd gerund door de toenmalige burgemeester van Boxtel, C. Achterbergh
Gevelsteen.
Het oude gebouw met de witte gevel naast Boxtels Gemeentehuis kent bijna iedereen als ’t Vrouwen-Gasthuis. Ongeveer 400 jaar geleden werd het gebouwd. De gevelsteen in de raam boog geeft met het stichtingsjaar, de aard van het huis en naam der Stichteres aan: ,,’t Gasthuis van Juffrouw Magdalena van der Stappen, Anno 1646″. Het doel der Stichting is huisvesting van bejaarde vrouwen. Het huisje rechts behoorde tot vóór 1936 tot de Magdalena van der Stappen Stichting, doch werd aan de gemeente verkocht voor de bouw van het tegenwoordige gemeentehuis.
De wandeling gaat verder richting de Dommel en wandelen langs de Dommel verder.
We gaan onder de snelweg, de A2, door. We wandelen dan verder over het Duits lijntje.
Duits lijntje.
De spoorlijn Boxtel – Wesel, ook wel het Duits lijntje genoemd (in Duitsland: Boxteler Bahn), is een voormalige spoorlijn van de Noord-Brabantsch-Duitsche Spoorweg-Maatschappij (NBDS). De lijn verbond het Duitse Wesel met het Nederlandse Boxtel. Na 1925 kwam het beheer van het Nederlandse gedeelte van de lijn in handen van de Staatsspoorwegen en het Duitse gedeelte van de lijn kwam (als DB 2515) onder beheer van de DRG. Het traject werd geopend in 1878, opdat het onderdeel kon worden van de snelste verbinding Londen – Berlijn – Sint-Petersburg. Vanaf 15 mei 1881 reden over deze lijn D-treinen (internationale sneltreinen) waarmee men zonder overstappen van Londen via Vlissingen naar Berlijn kon reizen. Vanwege dit comfort maakten veel diplomaten en vorsten, waaronder de Russische tsaren, gebruik van dit traject op hun Europese reizen. Het Duitse grensstation was station Goch, het Nederlandse was station Gennep. De NBDS was in 1908 de eerste spoorwegmaatschappij in Nederland die stoomlocomotieven met asindeling 2’C gebruikte. Deze kregen vanwege hun blauwe kleur de bijnaam Blauwe Brabanders.
In Kasteren bevond zich van 1889 tot 1936 het station Liempde aan de spoorlijn Boxtel-Wesel, ook wel bekend als het Duits Lijntje. Het stationsgebouw (aan de Gemondesestraat) is bewaard gebleven en is in gebruik als woonhuis.
Beetje een vreemd verkeersbord zo midden in het bos… Maar al wandelend gaat de route richting het Groene Woud.
Landgoed de Geelders
Ten oosten van Boxtel en ten noorden van Liempde liggen de Geelders. Het gebied bestaat uit hakhoutwallen, loofbos met dreven, populierenbosjes, heide, grasland en akkers. De naam Geelders is mogelijk afgeleid van ‘gelde’, wat laag en nat gebied betekent. Al in de zeventiende eeuw werd het gebied door de Kartuizers gebruikt als productiebos voor eikenhakhout. Tegenwoordig behoort leembos De Geelders tot de belangrijkste natte bosgebieden van Nederland.
Hoeve Het Groot Duijfhuis bij Kasteren.
In het Dommeldal bij Kasteren boven Liempde ligt een historische hoeve die steevast hoog eindigt op lijstjes van de mooiste en belangrijkste boerderijen in Brabant. Sinds enkele eeuwen wordt hij aangeduid als Het Groot Duijfhuis.
De naam is afgeleid van een karakteristieke duiventoren die hier in 1661 werd gebouwd en die nog altijd deel uitmaakt van het complex, maar de hoeve is veel ouder. Al in de veertiende eeuw wordt hij in de bronnen vermeld als eigendom van de Bosschenaar Jan van Derentheren en zijn kinderen. In 1450 kwam hij in handen van de Bossche kanunnik Ludolf van de Water, die hem op 30 november 1471, samen met hoeven in Olland, Gemonde, Son en Den Dungen schonk aan de kartuizers van Sint-Sophia die in Vught een nieuw klooster hadden betrokken.
De Vlaamse schuur bij het groot Duijfhuis.
Duiventoren van het groot Duijfhuis
Dwarsdeelschuur uit 1750, dergelijke schuur werd gebruikt als graanschuur
Verder wandelen komt de route bij het St. Janspontje om over te steken over de Dommel.
Ooit kon je via een bruggetje van Liempde naar Kasteren langs de Kasterense Watermolen. Zo’n kilometer stroomopwaarts, ongeveer op de hoek van de Kerkakkers en de Pastoor Dobbeleijnstraat, lag vanouds een pontje over de Dommel. Daar stond tot begin negentiende eeuw de Sint-Janskapel.
Fietsservice..
Natuurgebied Dommeldal
Het gebied bestaat uit beemden, bolle akkers en bosjes. De beemden zijn wei- en hooilanden. Verder van de beek af liggen op de hogere gronden bolle akkers. Deze zijn al eeuwen als landbouwgrond in gebruik.
Ollandse waterloop
En zo naderen we Sint – Oedenrode.
De foto links zou een betonnen kunstwerk moeten zijn… Recht onder vaart de rattenvanger van Natuurmonumenten.
Kasteel Henkenshage
Kasteel Henkenshage in Sint-Oedenrode is een prachtig kasteel met een rijke historie. De naam ‘Henkenshage’ komt van het 14e eeuwse ‘Hanekenshage’ of ‘Haenkenshage’. Haneke of Haenken was in die tijd een populaire roepnaam voor Johannes. Een nederzetting werd een ‘hage’ genoemd, omdat deze vaak omgeven was met een haag van doornen of struiken tegen wild of loslopend vee. Het oorspronkelijk bouwwerk dateert waarschijnlijk dan ook van het begin van de 14e eeuw. Toen was Kasteel Henkenshage overigens nog geen kasteel, maar ‘slechts’ een adellijk herenhuis met alleen een benedenverdieping.
Meer informatie over kasteel Henkenshage, dat ook nog een link heeft met Bergen op Zoom, vind u hier.
Etappe – 2 van Boxtel naar Sint-Oedenrode. Een afstand van 24,4 km.
Een Zeeuw in Bergen 