Etappe – 1, Hertogen pad
Vanuit Breda, de voormalige garnizoens- en vestingstad, wandelen we door de Boswachterij Dorst naar eindpunt Dongen.
We beginnen de wandeling bij het station van Breda.
Vanaf het station wandelen we richting het stadspark Valkenberg. Dit was vroeger de tuin van het Kasteel van Breda.
Mierentegels…
BredAnts werd kort na de opening van het nieuwe station in 2016 aangelegd. 800 mieren krioelen van het station door de Willemstraat naar het Valkenberg. De vrolijke rode mieren prikkelen de fantasie en veel kinderen vinden het geweldig om ze te volgen.
Liefdezuster van St Vincent de Saint Paul
De religieuze congregatie liefdezuster van St Vincent de Saint Paul, Vincentius a Paulo werd door de naamgever gesticht in de 17e eeuw. Vanaf de oprichting wijden vrouwen zich aan de verzorging van zieken, gevangenen en slaven, bedelaars en zwervers, vondelingen en oorlogsslachtoffers. Vincentius stond ook aan de basis van de kloosterorde der Lazaristen. In de 19e eeuw ontstond in zijn geest een beweging voor armenzorg; in Nederland bekend als de Vincentiusvereniging. Het is een symbolisch beeld voor het religieuze verleden van Breda.
The Lighthouse.
De vuurtoren is 18m hoog en daarmee vergelijkbaar in hoogte met bijvoorbeeld de vuurtoren van Urk of Hellevoetsluis.
Baroniemonument
Het monument werd geplaatst ter herinnering aan de 500-jarige band (1904) tussen Breda en het huis Oranje-Nassau. In 1404 werd Engelbrecht I van Nassau-Dillenburg gehuldigd als heer van Breda. Het beeld werd gemaakt in de vorm van een burcht en bekroond met een leeuw in een Hollandse tuin. Naast de namen en familiewapens van Engelbrecht en zijn vrouw Johanna van Polanen, staan op het monument de wapens van de gemeenten in de Baronie van Breda.
Door het park wandelen we richting het Kasteel van Breda.
De Vlucht
Het is een herinnering aan de vlucht uit Breda; de evacuatie van inwoners van de stad op 12 mei 1940 in verband met mogelijk oorlogsgeweld.
Het Kasteel van Breda was ooit het stamslot van de Nassau’s, de voorouders van onze koninklijke familie. Vanwege de belangrijke internationale rol van de Nassau’s was het Kasteel in de 15e t/m de 17e eeuw een belangrijke plek in Europa.
Op de foto recht de Stadhouderspoort. Dit is een van de toegangspoorten van het Kasteel van Breda. Deze poort is voorzien van een driehoekig fronton en draagt het wapen van stadhouder Willem V waar omheen het devies van de Orde van de Kousenband “Honi soit qui mal y pense” (Schande over hem die er kwaad van denkt).
Koningin Wilhelmina Paviljoen.
Oorspronkelijk was het gebouw, dat in 1867 werd voltooid, de Gemeentelijke HBS van Breda. In 1901 werd het onderdeel van de Koninklijke Militaire Academie.
Beeld Willem III van Oranje Nassau.
Op het Kasteelplein staat sinds 1921 het ruiterstandbeeld van koning-stadhouder Willem III (1650-1702). Willem III was Heer van Breda en prins van Oranje en voltooide het Kasteel van Breda. Hij trouwde in 1677 met zijn nicht Mary Stuart en werd later koning van Engeland.
De markt en de Grote Kerk van Breda laten we, met een blik op de kerktoren, links liggen en wandelen verder richting Het Begijnhofje.
Het zal je fiets maar zijn…
Begijnhof
Het Begijnhof is opgericht in 1267 en lag oorspronkelijk dichter bij het Kasteel van Breda. Omdat graaf Hendrik III van Nassau zijn tuin wilde uitbreiden en van het kasteel een citadel wilde maken, is het in 1534-1535 verplaatst naar de huidige locatie. Het Begijnhof werd bewoond door begijnen. Begijnen waren vrouwen die als alleenstaanden weliswaar een gemeenschap vormden binnen de katholieke kerk maar geen eeuwige geloften hadden afgelegd. Hierdoor bleef het eigendom van de vrouwen van henzelf. De lage huisjes werden in de achttiende eeuw met een verdieping verhoogd, wat duidelijk zichtbaar is in de gevels. De Wendelinuskapel naast de ingang van het Begijnhof was voor de Tachtigjarige Oorlog de kerk van de begijnen. Zij moesten hun kerk in 1590 afstaan aan de Waalse gemeente. Het Begijnhof zelf genoot de bescherming van de Nassau’s en kon zo blijven bestaan.
In de negentiende eeuw, toen de katholieke godsdienst weer meer en meer openlijk mocht worden uitgeoefend, leefde het Begijnhof weer op. Er werd een nieuw poortgebouw gebouwd en er kwamen een nieuwe kerk en een pastorie. Verder kwam er nog een tweede hofje tot stand. Het gebouwtje links van de kerk was oorspronkelijk het zogenaamde kakhuis, waar zich de toiletten bevonden.
De laatste begijn van het Begijnhof Breda en tevens heel Nederland overleed in 1990.
In verband met wegwerkzaamheden een kleine omleiding. We gaan terug via het Valkenbergpark om weer op de route te komen.
Beeld Tobias en de Engel in het Valkenbergpark
Over “Tobias en de Engel” wordt verhaald in Tobit, een boek dat in de katholieke bijbel deel uitmaakt als deuterocanoniek boek van het Oude Testament en dat door de protestanten beschouwd wordt als een ‘apocrief’ geschrift. Het boek is ook bekend als Tobias en is waarschijnlijk geschreven rond 200 v.Chr.
De hoofdrollen in het verhaal zijn voor een vader en zijn zoon: Tobit en Tobias. Tobit, oud en blind geworden, heeft in het verleden een kleine schat achtergelaten bij iemand in Medië en stuurt zijn zoon Tobias op pad om die op te halen. Op zijn reis krijgt Tobias gezelschap van de aartsengel Rafaël. Tobias herkent hem echter niet. Rafaël is gestuurd na gebeden van Tobit én van diens vrouw. Met hulp van Rafaël brengt Tobias zijn vaders schat naar huis. Met de gal van een vis die hij samen met Rafaël heeft gevangen, geneest Tobias zijn vaders blindheid. Een deel van de schat wordt als aalmoezen weggegeven.
Stedelijk museum van Breda.
Het museum is gevestigd in het voormalige Oudemannenhuis. Het Oudenmannenhuis is een van de oudste gebouwen van de stad. Wanneer het Oudemannenhuis aan de zuidzijde van het toenmalige Gasthuiseinde werd gebouwd is onbekend. Van 1295 tot en met 1308 werd het gasthuis tijdelijk bewoond door zusters van het klooster St Catharinadal. In 1634 werd het gasthuis een tehuis voor bejaarde mannen, het Oudemannenhuis.
Voormalig gerechtsgebouw.
Het gebouw is in 1890 ontworpen in neorenaissancestijl, geïnspireerd op de architectuur van de Gouden Eeuw. In de boogvelden boven de ramen zijn tegeltableaus aangebracht waarop attributen staan die met de rechtspraak te maken hebben.
Boven de hoofdingang in gouden letters de latijnse tekst SUUM CUIQUE TRIBUERE (“ieder het zijne”), een van de basisprincipes van de Europese rechtspraak. In de centrale nis boven de ingang stond oorspronkelijk een beeld van Vrouwe Justitia, dat nu vervangen is door een beeld van Garuda, een mythologisch wezen uit het hindoeïsme.
Het voormalige gerechtsgebouw maakt onderdeel uit van een complex met onder andere de koepelgevangenis en de bewaardershuisjes.
De Koepel gevangenis
De koepelgevangenis van Breda maakte deel uit van een justitieel complex in het centrum van Breda. De voormalige gevangenis is een van de drie koepelgevangenissen die Nederland kent. De koepelgevangenis werd in de periode 1882-1886 gebouwd.
We verlaten Breda en wandelen via het “Cadettenkamp” verder richting Dongen. We passeren daarbij de A27.
Het cadettenkamp is een heide- en stuifzandgebied met eiken en dennenbomen waar de cadetten van de Koninklijke Militaire Academie hun oefeningen hielden.
Het gebied waar de route doorheen gaat wordt steeds natter!
Het Geregt van Oosterhout
Sinds 1734 werd het stoffelijk overschot van ter dood veroordeelden hier aan de galg bevestigd. Dit is de galg waaraan ter dood veroordeelde misdadigers die in Oosterhout waren berecht nog voor enige tijd ter afschrikking werden ten toon gesteld. Het Geregt van Oosterhout is in gebruik gebleven tot 1803. De locatie van de galg is aangegeven met drie rode palen.
De Duiventoren in boswachterij Dorst
Natuurgebied De Duiventoren en Boswachterij Dorst een staan een vijftal ‘Follies’ . Dit zijn architectonisch dwaze bouwwerken, die alleen de functie hebben je te verrassen en een beroep doen op je fantasie in relatie met de omringende natuur.
Natuurgebied De Duiventoren.
En het was nat in het bos…
Voordat we bij het eindpunt van de wandeling komen passeren we het Wilhelminakanaal nabij Dongen.
Het Wilhelminakanaal is een kunstmatig vaarwater. Het verbindt de Zuid-Willemsvaart bij Laarbeek met de Amer bij Geertruidenberg en is 68 kilometer lang. Van Geertruidenberg tot Dongen is het bevaarbaar voor schepen tot 1350 ton. Het overige deel is smaller en toegankelijk voor schepen tot 650 ton. Het kanaal is 25 tot 42 meter breed en de gemiddelde diepte is 2,30 meter (ondiepste punt: 1,90 meter). De openstelling van het gehele kanaal vond plaats in 1923.
Breda – Dongen. Een wandeling van 18,4 km.
Een Zeeuw in Bergen 