Een Zeeuw in Bergen

Etappe – 12 Dinteloord – Steenbergen

Wandelen vanaf de bushalte naar het startpunt van deze etappe.

Geschenk van de Suikerunie

Hervormde kerk Dinteloord

De Hervormde kerk werd gebouwd in 1693. In 1944 werd de kerk door oorlogshandelingen verwoest. Daarna is ze in de oorspronkelijke stijl weer opgebouwd. Het betreft een vierkant gebouwtje met een koepeltoren, die oorspronkelijk van hout was maar bij de herbouw in baksteen werd uitgevoerd. Boven de ingang bevindt zich een wapensteen in Bentheimer zandsteen, het wapenschild van stadhouder Willem III, die heer was van Dinteloord.

Rechtsboven een heel hennepveld.

In Nederland is het verbouwen van hennep voor vezels en zaden sinds 1992 legaal verklaard. De verbouwde gewassen mogen een maximaal THC gehalte bevatten van 0,2 procent. De Europese Commissie heeft een lijst opgesteld met (op dit moment) 68 toegestane hennepsoorten die binnen deze marge vallen. Hoewel je geen vergunning nodig hebt voor het verbouwen van de toegestane soorten, moet er wel gebruikgemaakt worden van speciaal gecertificeerd zaaizaad.

De toepassingen van hennep zijn legio. Zoals onder anderen:

• Hennepzaad
  • In de keuken wordt hennepzaadolie gebruikt bij de bereiding van koude gerechten
  • Het wordt onbewerkt gebruikt als vogelzaad
  • Hennepmeel wordt gebruikt bij de bereiding van deegproducten omdat het glutenvrij is
  • Hennepzaad wordt, al dan niet gepeld, door sommigen beschouwd als ‘superfood’ 
  • Daarnaast wordt het zaad onder meer gebruikt voor het produceren van kaas- en melkvervangers.
• Vezels
  • Van de vezels wordt van oudsher touw gemaakt
  • Ook worden er textiele stoffen van geweven.
  •  Hennepvezel wordt gebruikt voor het afdichten van de verbindingen van (water)leidingen door om de schroefdraad vezels te wikkelen. 
  • Hennepvezel wordt gebruikt voor de productie van enkele papiersoorten.
  • Hennep was eeuwenlang het standaard canvas voor zeilen uit de scheepvaart en tenten.
• Houtachtige delen
  • Deze kunnen gebruikt worden als stro voor knaagdieren en paarden.
  • Een goed alternatief voor brandhout
  • De houtachtige delen van de hennepplant worden gebruikt bij het bouwen met hennep en kalk (beter bekend als lime-hemp concrete of hempcrete in het Engels en betón de chanvre in het Frans).
• Hennepextracten worden tot bier verwerkt

Pimpelmees muurschildering

Deze heeft zijn beste tijd gehad.

Polderweg…

Volgens “deskundigen” is het een heel goed bessenjaar, dus voor de vogels.

Rozenmosgalwesp

De rozenmosgalwesp is een vliesvleugelig insect uit de familie galwespen. De volwassen wesp blijft met een lengte van zo’n 3 millimeter zeer klein. Net als andere galwespen worden de eitjes afgezet in planten waarna deze een woekering vormen die de larven niet alleen beschermt maar ook van voedsel voorziet. De gallen in wilde rozenstruiken hebben soms wel 50 broedkamertjes. In ieder broedkamertje overwintert en verpopt een larve, die in mei of juni naar buiten kruipt om zelf eitjes te gaan leggen.

We wandelen iets sneller dan deze weggebruiker.. We komen in de buurt van de Dintelse Gorzen.

Linker foto is wollige munt, op de foto rechtsboven een klein koolwitje, foto daaronder is kaasjeskruid. Foto onder is de kaardenbol.

Ook deze zijn mooi om te zien.

Links de grote brandnetel rechts de witte dovennetel

Steenbergsche Vliet met de Dintelse Gorzen

Eenstijlige meidoorn

De Dintelse Gorzen liggen aan het Krammer Volkerak tussen Brabant en Goeree-Overflakkee en zijn na de afsluiting van de Philipsdam in 1987droog komen te liggen. Eb en vloed verdwenen en in de voormalige hoge schorren en lager gelegen slikken kwam nieuwe, unieke natuur terug. De bodem in het natuurgebied is afwisselend zoet en zout en dit levert veelzijdige begroeiing op. In de lage slikken vind je nog altijd zoutminnende zeekraal en lamsoor. In de vroegere schorren vind je wilgen, vlier en duinriet. In april levert dit een prachtig kleurenpalet aan natuur op. In juni bloeien duizenden orchideeën.

Icarusblauwtje

maar ook..

Blauwalg!

Blauwalg hoort van nature thuis in het oppervlaktewater. Het zijn eigenlijk geen algen of wieren, maar bacteriën. Ze leven van licht, koolstofdioxide en voedingsstoffen in het water. Als veel voedingsstoffen in het water zitten, het aanhoudend warm is (20-30°C) en water niet goed doorstroomt, kan dat een blauwalgbloei veroorzaken. Er vormen zich drijflagen, die zich makkelijk ophopen aan de oevers, op stranden of in jachthavens. De kleur kan variëren van heldergroen, groenblauw tot helder blauw. Dit verklaart de naam. 

Als de onderkant van de drijflaag afsterft, komen gifstoffen (toxines) in het water terecht. De rottende laag kan voor stankoverlast in de omgeving zorgen. Niet alle blauwalg maakt toxines aan; slechts een aantal soorten produceert gifstoffen.

Benedensas

Sluis Benedensas

Het Benedensas, soms ook geschreven als Beneden Sas, is een gerestaureerd historisch sluizencomplex uit 1824 (deels ook uit 1884). Het sluizencomplex is gebouwd om het achterliggende land te beschermen tegen hoog water uit het Volkerak, en voor de scheepvaart om het hoogteverschil vanwege eb en vloed te overbruggen. Met het voltooien van de Philipsdam is er inmiddels geen eb en vloed meer. De sluisdeuren bieden een uitzicht op het Krammer, Volkerak en het natuurgebied de Dintelse Gorzen. De sluis heeft de naam Benedensas omdat het zich aan de benedenloop van de Vliet bevindt, dit in tegenstelling tot het Bovensas.

Peilhuisje

Deze Duitse bunker type 612, een geschutsopstelling van beton, is door de Duitsers in de Tweede Wereldoorlog gebouwd ter verdediging van het ernaast gelegen sluiscomplex.

In de bunker

Uitzicht vanaf de trap bovenop de bunker

van links naar rechts: Avondkoekkoeksbloem, gewone smeerwortel en heelblaadjes

De Heen.

In 1609 werden de gorzen van De Heen ingedijkt en in 1610 was de Heense Polder geschikt voor de landbouw. Hierin werd in 1614 het dorp De Heen gesticht. In 1785 werd een haventje aangelegd, dat uitkomt op de Steenbergse Vliet.

Fort Henricus.

Dit fort, aangelegd in 1626, was onderdeel van de West Brabantse Waterlinie en Zuiderwaterlinie. Het verdedigde de stad Steenbergen en de inundatiesluis. Met 11,5 hectare was deze Hendrik een van de grootste forten in het Zuidwesten van de Republiek der Nederlanden! Het fort heeft vijf bastions en een natte gracht met een contrescarp. In 1809 is het fort voor de laatste keer in paraatheid gebracht, in verband met de mogelijke Britse invasie in Zeeland. In 1816 raakte het fort buiten gebruik. In 1827 werd het fortterrein verkocht aan een particulier ten behoeve van de landbouw.

Aquaduct Steenbergen aan zee.

Op het aquaduct staat de naam ‘Steenbergen aan zee’. De Steenbergse Vliet, waaronder het aquaduct loopt, verbindt Steenbergen met het Volkerak. Het Volkerak stond voor de bouw van de Deltawerken in open verbinding met de zee. De A4 werd al decennia gepland, waarvoor in 1992 de eerste stappen zijn gezet in een studie voor de A4 en A16 in Noord-Brabant. In 2005 was de verbreding van de A16 naar 2×3 rijstroken afgerond en eind 2007 opende de A4 tussen Halsteren en Bergen op Zoom. In 1998 is reeds een Tracébesluit genomen voor de aanleg van de A4 rond Steenbergen, die daarna door de Raad van State vernietigd is, omdat er te weinig onderzoek zou zijn gedaan naar de westelijke en oostelijke variant rond Steenbergen. Op 18 februari 2011 is het definitieve Tracébesluit voor de aanleg van de A4 rond Steenbergen genomen, met een aquaduct ter hoogte van Steenbergen. Op 14 maart 2012 zijn alle beroepen tegen dit Tracébesluit door de Raad van State ongegrond of niet-ontvankelijk verklaard en daarmee kon het aquaduct definitief gebouwd worden. Op 14 september 2013 volgde de nautische opening van het aquaduct. Op 24 november 2014 is het aquaduct voor het wegverkeer geopend.

Dank zij het aquaduct hebben deze boten verbinding met het Volkerak en verder.

Dinteloord – Steenbergen. Een wandeling van 23,1 km.