Variant – 3, Rode Sluis – Hulst
Deze etappe voert ons langs de Linie van Communicatie richting Hulst.
Linie van Communicatie tussen Sas van Gent en Hulst.
Het was een Spaanse linie, die in 1636, dus na het Twaalfjarig Bestand, werd aangelegd ten zuiden van het Axelse Gat en welke ten doel had het Land van Hulst en het achterliggende Vlaamse land te beschermen tegen aanvallen die vanuit het Land van Axel door de Staatsgezinden werden uitgevoerd.
De blauwe punten op de kaart zijn Forten en Vestingsteden.
Als u meer wilt weten over de Staats-Spaanse linies, klik dan hier.
De etappe begint in het Belgische dorp Kruisstraat. Van daar wandelen we richting Rode Sluis waar we verder gaan met de route.
Tussen de gehuchten Bontekoe en Hazelarenhoek zien we het vlasbedrijf van van Gremgerghe.
In het gebied rondom het dorp Koewacht vond in vroeger tijd de vlasteelt en de bewerking daarvan plaats en nam een belangrijke plaats in. In dit gebied waren diverse vlasfabrieken.
Vlas is de grondstof voor vele producten. Van vlas wordt linnen gemaakt, meubelplaat, lijnzaadolie en nog vele andere toepassingen. Tot in de achttiende eeuw was de vlasvezel in Europa naast wol de belangrijkste grondstof voor textiel, maar in de negentiende eeuw is hij als zodanig verdrongen door katoen.
Linie van Communicatie.
We wandelen verder en zien dan het eerste fort van de Linie van Communicatie, het Fort Sint-Joseph.
Net als veel andere Spaanse forten zijn bijna alle forten in de Linie van Communicatie vernoemd naar heiligen. De namen van Staatse (en dus protestantse) forten hadden een meer aards karakter en verwezen dikwijls naar het harde, taaie soldatenleven, met voorbeelden als Misère, Grotendorst, Scherpbier, Kaas en Brood, Melk en Brokken, Boerenverdriet en Patiëntie.
Het fort is gelegen tussen het Fort Sint-Marcus en het Fort Sint-Jacob. Het betreft een vierkante aarden redoute. De contouren van het fort zijn altijd zichtbaar gebleven in het landschap
Fort Sint-Jacob.
Fort Sint-Jacob werd in 1634 aangelegd door de Spaansgezinden, om het achterland te beschermen tegen Staatse invallen vanuit het Land van Axel. In 1645 echter kwam het fort, evenals de gehele linie, in Staatse handen.
Fort Sint-Livinus
Het fort werd gebouwd omstreeks 1634 door de Spaansgezinden en kwam in 1645 in Staatse handen. Het is een vierhoekige redoute.
Groote Gat
Het Groote Gat bij Koewacht is een kreekrestant dat herinnert aan een dijkdoorbraak in een ver verleden. Het was oorspronkelijk een zijgeul van het Axelse Gat.
We wandelen verder richting het zijkanaal naar Hulst.
Het Zijkanaal naar Hulst is een oud kanaal dat zich bevindt tussen Axel en Hulst. Het is ongeveer 6 km lang. Het kanaal maakte deel uit van een plan om de plaatsen Axel en Hulst met het in aanleg zijnde Kanaal Gent-Terneuzen te verbinden. Daartoe werd allereerst Zijkanaal C gegraven in de voormalige bedding van het Axelse Gat. Dit sloot via de in 1827 gereedgekomen sluis (Axelsche Sassing) aan op de Axelse Kreek. Hiervandaan werd een nieuwe vaarweg in oostelijke richting gegraven. Deze liep in het zuiden langs het gebied Groot Eiland en kwam ten slotte uit op de Oude Vaart, waardoor de haven van Hulst bereikt zou kunnen worden. Hiertoe moest dan wel een jaagpad worden aangelegd. Hiermee vorderde men tot de Derde Verkorting, nabij de buurtschap Kijkuit. Arbeidsonlusten en problemen met het verkrijgen van concessies veroorzaakten vertragingen, en pas in 1830 kon men weer verder werken. In hetzelfde jaar brak echter de Belgische Opstand uit, en werd het kanaal een verdedigingslinie. Alle bruggen werden weggenomen. Nadat de militairen het kanaal weer vrijgaven bleven de vele herhaalde pogingen om het kanaal scheepvaartklaar te maken bij goede voornemens steken.
In 1944 vormde het kanaal nog een belangrijke hindernis voor de oprukkende geallieerde troepen, die hier voornamelijk uit Poolse troepen bestond. Fel werd gevochten door de Poolse Eerste Pantserdivisie. Op 19 september 1944 legden de Polen de zogeheten Gdyniabridge (bij de Derde Verkorting) over het kanaal, staken het over en bevrijdden aldus Axel vanuit oostelijke richting, niet nadat bloedige gevechten hadden plaatsgevonden. Het Pools Kruis tussen de Eerste en de Tweede Verkorting herdenkt de gevallenen en herinnert aan deze episode.
We wandelen verder langs het kanaaltje richting het Groot Eiland.
Groot Eiland
Groot Eiland, restant van de Middeleeuwse vaarweg naar Hulst, is een landgoed en een natuurgebied. Het Landgoed is omringd door een dijk en is door middel van de Oude Vaart verbonden met de stad Hulst. Het is een zoetwatermoerasgebied dat vrijwel geheel omringd is door kreken en vormt een belangrijk natuurgebied.
Kruisstraat – Hulst. Een wandeling van 25,2 km.
Een Zeeuw in Bergen 