Etappe 14A Zetten – Nijmegen.
Deze etappe gelopen omdat het tijdens etappe 14 voor mij niet geheel duidelijk was welke route te volgen. Hetzij via de noordkant van de Waal of de zuidkant van de Waal. De verschillende wandel apps en de rood-wit stickers spraken elkaar tegen. Dus doen we beide varianten. Het eerste deel van deze etappe is dus al gedeeltelijk gelopen.
We beginnen deze etappe dus bij het station Zetten-Andelst. We wandelen via Herveld-Noord en Herveld-Zuid richting de snelweg A50. Vanaf daar gaan we de noordelijke route volgen.
De noordelijke route.
We wandelen door de Heerlijkheid Loenen.
Slijk-Ewijk
Oude dorpsschool met schoolmeesterswoning
Het Witte Kerkje
De oudste vermelding van de kerk dateert van 1450: de kerk wordt dan in de lijst van de Utrechtse domfabriek genoemd, maar is op dat moment nog een dochterkerk van de Oosterhoutse kerk. Twintig jaar later werd de kerk van Slijk-Ewijk alsnog een zelfstandige parochie.
Naast het kerkje staat een tabaksdroogruimte met opslagruimte. In de 17e eeuw kwam in deze streek de tabaksteelt in zwang. De tabak gedijde het best op de lichte, zandige grond. In Slijk-Ewijk is dan ook tabak geteeld. De tabak werd gedroogd in tabaksschuren en van hieruit werd de tabak weer verder gedistribueerd. In de werkplaats naast het kerkje van Slijk-Ewijk is nog steeds het pak huis te herkennen.
We wandelen langs de Waal verder richting Oosterhout.
In Oosterhout zien we de Sint Leonarduskerk.
In 1932 werd de kerk gebouwd ter vervanging van een kerk uit 1855. De bouwstijl is beïnvloed door het expressionisme. Kenmerkend zijn de hoge zadeldaken. Ook de opzij geplaatste kerktoren heeft een zadeldak. De bakstenen zijn in Noors verband opgetrokken.
Het wandelpad was niet overal even goed begaanbaar!
We naderen Nijmegen en wandelen verder richting de “Snelbinder”.
Grenssteen Lent – Oosterhout
Brug “De Oversteek”.
De brug de Oversteek verbindt Nijmegen met de overzijde, Lent. Hij ligt op de plaats waar op 20 september 1944 leden van de Amerikaanse 82ste Luchtlandingsdivisie in canvasbootjes de Waal overstaken. Ze moesten ruimte maken om door de kunnen stoten naar Arnhem. Van de 26 bootjes die vanaf de Nijmeegse oever vertrokken, kwamen er volgens ooggetuigen maar dertien aan de overkant aan. 48 soldaten zijn bij de actie gedood. Zowel de Spoorbrug als de Waalbrug werden op de Duitsers veroverd, maar ondanks alle inspanningen lukte het niet over de Rijnbrug te komen en Arnhem te bevrijden: het drama van “een brug te ver”.
De Oversteek, ook wel Stadsbrug genoemd, is een brug over de Waal, te Nijmegen. De weg over de brug draagt sinds 2016 de naam Generaal James Gavinsingel. De oeververbinding is in november 2013 geopend en ligt ten westen van de twee bestaande Nijmeegse bruggen.
De hoofdoverspanning is uitgevoerd als een boogbrug met trekband. De hangers maken dit tevens een netwerkboogbrug. Deze hangerconfiguratie waarbij de hangers elkaar diagonaal meerdere keren kruisen, zorgt voor een efficiënte krachtwerking. De overspanning bestaat uit een enkelvoudige boog, in plaats van een dubbele boog met windverbanden.
Een belangrijke ontwerpcriterium was dat de brug het waterniveau niet mocht laten stijgen met meer dan 1 millimeter. Daarvoor moesten de brugpijlers gestroomlijnd worden gemaakt, om de waterstroom niet te veel te verstoren. De pijlers zijn zo geplaatst dat de volledige breedte van de vaargeul gebruikt kan worden.
Monument ter herinnering aan het oversteken van de Waal.
Ter herinnering aan de Waaloversteek in 1944 door leden van het US Army 504th Parachute Infantry Regiment (PIR) van de 82nd Airborne Division draagt de brug en de weg eroverheen de naam ‘De Oversteek’ (Eng: The Crossing) Deze naam werd door de gemeenteraad in juni 2009 officieel vastgesteld. Bij de opening waren twee veteranen uit de Tweede Wereldoorlog aanwezig, alsmede nabestaanden van de bij de actie gesneuvelde 48 militairen. Als eerbetoon aan deze mannen is de brug uitgerust met 48 paren lichtmasten die na het aanschakelen van de stadsverlichting paar na paar van zuid (Nijmegen) naar noord (Lent) aangaan, in het tempo van een trage mars. Dit lichtkunstwerk, genaamd Lights Crossing (overstekende lichten), is bedacht door Atelier Veldwerk. Sinds 19 oktober 2014 loopt, als dagelijks eerbetoon, elke avond bij zonsondergang minimaal een veteraan de zogenoemde Sunset March over de brug tijdens het een voor een ontsteken van de 48 lichten.
.. na een korte rustpauze.
De Zaligebrug. Brug over de Spiegelwaal, nevengeul van de Waal.
Aan de noordzijde kun je bij hoogwater via stapstenen een eind het water en de brug op, maar bij erg hoog water verdwijnt een deel van de brug onder water en wordt de andere oever onbereikbaar.
Vanaf de Zaligebrug wandelen we verder richting de Snelbinder.
De Snelbinder is de naam voor de fiets- en voetgangersbrug die in Nijmegen aan de bestaande spoorbrug Nijmegen over de Waal is vastgemaakt.
Grote Kaardenbol
De grote kaardenbol is niet eetbaar, maar het is een prachtige en ecologisch belangrijke wilde plant. De grote kaardenbol komt oorspronkelijk uit Noord-Afrika, maar komt tegenwoordig overal in de Europa voor. De plant is tweejarig en wordt 70–250 cm hoog. De bladeren hebben een brede bladvoet, die werkt als opvangbakje voor water. De kaardebol bloeit met lila-bloempjes. De bloei begint vanuit het midden van de bloeiwijze en bloeit tegelijk naar boven en beneden. Hierdoor kunnen twee bloeiende ringen ontstaan. Ecologisch is de kaardebol heel belangrijk voor bijen en hommels, omdat ze veel nectar bevat. In de winter blijft de kaardebol stevig rechtop staan en is daardoor met zijn talloze zaden een belangrijke voedselbron voor zaadetende vogels, zoals puttertjes en vinken. Een alternatief in de tuin voor de exotische vetbollen!
Zeepkruid.
Bij de Snelbinder aangekomen blijkt dat deze niet toegankelijk is vanwege onderhoud. Hierdoor rest ons niets anders dan 3 km omlopen!
Maar elk nadeel heeft zijn voordeel. Het voordeel is dat we nu langs “Het gezicht van Nijmegen” wandelen.
Het Gezicht van Nijmegen.
Het Gezicht van Nijmegen’ is een natuurgetrouwe weergave van een Romeins gevechtsmasker uit de eerste eeuw na Christus, dat 100 jaar geleden is opgebaggerd uit de rivier de Waal.
Schans Knodsenburg
Knodsenburg is een voormalig fort aan de noordoever van de Waal bij Lent en Nijmegen. De schans speelde een belangrijke rol tijdens de Tachtigjarige Oorlog. De schans werd aanvankelijk, als traditionele schans met vier bastions en een gracht, opgeworpen door de Staatsen in 1585. Zij wilden vanaf de overkant van de Waal de stad Nijmegen belegeren. De Spaansen deden een uitval en verjoegen de Staatsen, waarna ze beschikten over een strategische plek waarmee ze het oostelijke rivierengebied konden beheersen. Zij hebben de schans later ontmanteld. Na de herovering in 1590 liet Maurits van Oranje de schans versterken en uitbreiden tot fort, daarbij was aan de stadkant een soort redan gebouwd. Nu werd het fort als uitvalsbasis in gebruik genomen om Nijmegen in te nemen. In 1591 werd het fort belegerd door Alexander Farnese, hertog van Parma. Het werd toen fel verdedigd door Gerrit de Jong, voormalig bevelhebber van Lochem, tot zij door Hohenlo ontzet werden. In de 17e eeuw werd het fort wederom verbeterd en kreeg het zijn stervorm met extra gracht. Het fort werd met een buitenwerk met daar omheen een glacis uitgebreid. In 1672 namen de Fransen het fort in en bestookten Nijmegen vanuit het fort met hun geschut. In 1674 is het fort buiten dienst gesteld. In de 19e eeuw raakte het fort in verval. Het werd in 1808 verkocht en uiteindelijk ontmanteld op de gracht na.
Rups dagpauwoog.
En nu..
Zetten – Nijmegen. Een wandeling van 22,3 km.
Een Zeeuw in Bergen 