Oosterscheldepad Etappe – 7 – Een Zeeuw in Bergen

Etappe – 7 Oosterscheldepad

De wandeling beginnen we bij het busstation van Zierikzee. Vanaf daar wandelen we richting het krekengebied van Ouwerkerk en het Watersnoodmuseum. Vanaf daar wandelen we verder langs het Mastgat en langs de slikken van Viane. We wandelen verder richting Zijpe en het eindpunt van deze etappe, Bruinisse.

We starten deze etappe bij het busstation in Zierikzee.

Bijzondere voormalige boerderij bestaande uit woning en schuur onder één dak. Aardig zijn de Amerikaans aandoende ventilatiekokers.

Krekengebied Ouwerkerk

Bij de stormvloedramp in 1953 ontstonden drie bressen in de toenmalige zeedijk, die uitgroeiden tot stroomgaten. Na de laatste dichting van de dijk op 6 november 1953 werd het krekengebied, dat was ontstaan, tot natuur- en recreatiegebied ontwikkeld. Langs de kreekoevers werd bos aangeplant. Het water in dit gebied is brak!

Aan het eind van het krekengebied komen we op een weg met een unieke naam, “Weg van de buitenlandse pers”. De Weg van de Buitenlandse Pers bij Ouwerkerk is na de watersnoodramp van 1953 aangelegd en dankt zijn naam aan de belangstelling die de internationale pers gaf aan de ramp en aan Ouwerkerk, een van de zwaarst getroffen dorpen. Het was ook een eerbetoon omdat dankzij die aandacht ook veel hulp uit het buitenland werd gegeven.

Zuidbout. (Een bout is een restant van een weggeslagen of weggevallen (zee)dijk)

Zeer populaire duikplaats aan de noordzijde van de Oosterschelde. Over de lange golfbreker is de vaargeul, die in dit gedeelte van de Oosterschelde vrij ver uit de kant loopt, goed te bereiken. Vlakbij deze plaats is tijdens de watersnoodramp een groot gat in de dijk geslagen. Daarom zijn er rondom deze duikplaats nog allerlei zaken die aan deze ramp doen herinneren.

Inlaag van Ouwerkerk

We wandelen verder langs de dijk en komen een gedeelte van de dijk tegen waar zich diverse soorten van dijkbekleding bevinden. We zien o.a. open steenasfalt, basaltzuilen, betonblokken genaamd systeem Leendertse maar ook dakpannen.

Watersnoodmuseum.

De watersnoodramp van 1 februari 1953 zette grote delen Zuidwest Nederland onder water. Bijna 100 dijken braken, wat 1836 mensen het leven kostte, er kwam 200.000 hectare land onder water te staan, er verdronken duizenden dieren en vele huizen en gebouwen werden beschadigd of verwoest. Om de dijkgaten te sluiten heeft men o.a. gebruik gemaakt van een aantal Phoenix-caissons. Grote betonnen bakken (62 x 20 x 18 breed) waarmee de grootste gaten werden gesloten. In het laatste sluitingsgat bij Ouwerkerk liggen in de dijk vier van deze reusachtige caissons, als monument van de strijd tegen het water. Het verhaal van toen en nu is te zien in het Watersnoodmuseum: het ‘Nationaal Kennis- en Herinneringscentrum Watersnood 1953’. Het Watersnoodmuseum is gevestigd in de enorme caissons die zijn gebruikt voor het sluiten van het laatste dijkgat bij Ouwerkerk na de watersnoodramp in ‘53. Het museum ligt in een bijzonder Krekengebied dat gevormd is door de ramp.

Ons bin zuunig…

Klein Beijerenpolder

Viane

Vroeger speelde Viane een belangrijke rol in het agrarische leven van de streek. Boeren uit de omgeving vervoerden hun suikerbieten met paard en wagen naar de kleine haven van Viane. Daar werden de bieten gewogen, verzameld en vervolgens per schip afgevoerd naar verwerkingslocaties zoals Dinteloord. De buurtschap Viane wordt voor het eerst in 1360 genoemd aan een aldaar gelegen uitwateringssluis. Daarbij ontstond een haventje met een gehucht en een kapel. Vanuit Viane was een veerverbinding met Stavenisse op het eiland Tholen. De naam Viane duidt op deze veerverbinding: aan de veerweg gelegen. Vanwege dijkversterkingen werden alle gebouwen in 2013 afgebroken.

De slikken van Viane

We wandelen verder over een lange dijk, genaamd “De Oude Dijk”, welke oorspronkelijk dateert uit ongeveer 1354.

We passeren daarbij een natuurgebied genaamd “De Aanwas”.

Na de middeleeuwse ontginningen die tot de stichting van Oosterland hadden geleid, ontstond er ten zuidoosten van het dorp een moerassig gebied rondom de Mairevliet. Dit gebied werd Den Aanwas genoemd en was in bezit van de ambachtsheren van Oosterland. Midden 17e eeuw bouwde de familie De Jonge – destijds de ambachtsheren van de heerlijkheid Oosterland – aan de noordzijde van Den Aanwas een landhuis. Dit huis zou later bekend worden onder de naam Heerenhof. In 1927 werd baron F.A.L.C. Schimmelpenninck van der Oye (1905-2001) de nieuwe ambachtsheer van Oosterland. Hij werd op het Heerenhof ingehuldigd door de inwoners van het dorp. De baron stond bekend als een natuurliefhebber, met een voorliefde voor vogels. In januari 1945 werd Oosterland vanuit Sint Philipsland beschoten door geallieerde troepen. Hierbij werd het Heerenhof verwoest. Door de inundaties een jaar eerder waren het omliggende gebied en de natuur al door het zoute water aangetast. De stormvloedramp van 1953 wiste de fundamenten van het Heerenhof verder uit. Baron Schimmelpenninck van der Oye maakte van Den Aanwas een natuurgebied dat ongemoeid werd gelaten en zichzelf kon herstellen en ontwikkelen.

We wandelen verder richting Krammer met daarbij het dorp Zijpe.

Zijpe is bekend van het het pontje Anna Jacobapolder – Zijpe.

De Zierikzeesche Nieuwsbode maakte op 30 april 1900 gewag van de opening van de stoomtramlijn Brouwershaven-Steenbergen en de stoombootveerdiensten Zijpe-Anna Jacobapolder-Stavenisse en Rotterdam-Dordrecht-Willemstad-Zijpe. De in 1878 opgerichte Rotterdamsche Tramweg-Maatschappij (RTM) kreeg de concessie van de dienst Brouwershaven-Steenbergen, waarvan het Zijpeveer een onderdeel was. Vooral in de bietentijd was er veel vraag naar het overzetten van wagens. Bieten werden op Schouwen-Duiveland geteeld en werden getransporteerd naar de suikerfabrieken in Noord-Brabant (voor deze was het immers nodig om zoet water te kunnen gebruiken). Op 6 juli 1988 nam de veerdienst Anna Jacobapolder-Zijpe afscheid, na 88 jaar de korte afstand tussen Sint-Philipsland en Duiveland te hebben overbrugd.